Chương 5 - Mắt âm 6: Thầy Cúng Trộm Trâu, Việt Mo sang Lào

- Chứ còn gì nữa giờ bác mày mà mở lớp thì ối thằng theo học, thôi về đi gọi người nhà ra đây. Bác còn có việc gấp đây chưa xong đâu

Nói rồi cả ba chạy về nhà gọi anh Ba ra để làm lễ cho mẹ ngay trong đêm. Thế là cả xóm cả bản lục tục đồ tang cuốc xẻng cùng các thứ kéo ra bãi tha ma. Thì thấy xác bà cụ đã rữa ra nằm gọn bên trong áo quan, anh Ba đến thấy mẹ lại chết thêm lần nữa thì khóc một hồi mới quay ra nói:
- Cậu Thành ơi cháu cám ơn cậu, chẳng may cháu chết mất đứa con cậu cầu siêu cho cả hai bà cháu.
Bác Thành nói:

- Cứ gọi tôi là anh, cậu mợ gì cứ yên tâm tôi sẽ giúp cho không phải lo

Thế làm đam ma buổi đêm lại diễn ra, thanh niên xúc đất đắp mộ cao hơn bình thường rồi cắm lên ấy một cái tờ họ hình con gà theo đúng phong tục. Rồi kèn trống đánh chiêng nổi lên một hồi mới dứt. Mọi người ra về tôi cũng cúng nhập mộ cho người chết, lúc ấy cũng xong. Năm mâm cơm mời quan âm phủ bày ra cũng không ai dọn về mà cứ để ngoài mộ như vậy.

Tôi lúc ấy mới rửa tay tẩy uế bằng nước thánh đền bia, theo chân chú Ngô với bác Thành về bản điện quan tam. Lúc này con chó con đã to ra trông thấy, nó chạy lại quẫy đuôi mừng. Tôi xoa đầu nó rồi cả người lẫn chó chạy vào trong điện. Ngồi uống nước, sau khi xử lý xong con tin Sài Cứu nhập xác của bà cụ Thúy. Bác Thành nói:

- Ma rừng nhập vào xác chết, chỉ là truyện nhỏ. Nhưng sắp tới hai bác cháu mình đi Lào

Chú Ngô nói:

- Anh đi Lào còn dẫn cả thằng Việt theo luôn có nguy hiểm quá không

- Không lo có anh đây rồi, chú ở nhà chăm sóc bản điện cho cẩn thận đấy. Anh đi cho thằng Việt nó va vấp với đời. Nó sắp về đi nhập học rồi, không đi chuyến này thì tiếc đấy
Tôi nói:

- Nhưng có truyện gì bên Lào hả bác

- Ông Hoan mới gọi điện lên, bảo là bạn ông cũng là thầy cúng ở bên ấy. Gặp chuyện không may. Bảo bác sang giúp người ta xem thế nào, nên bác lôi mày đi cùng. Giấy tờ làm đủ rồi, đi chính ngạch dễ lắm không cần lo đâu

Tôi vốn từ bé đến lớn chưa đi ngoài ra nước à nhầm đi ra nước ngoài bao giờ. Nên tôi cũng háo hức lắm. Nhất là sang anh bạn thân Lào du lịch, nên lần này đi dĩ nhiên tôi không từ chối. Nhắc đến Lào. Bác Thành có chút gì đó hơi buồn, có lẽ mảnh đất này gợi lại chút kỷ niệm nào đó với bác chăng. Thấy vậy tôi định hỏi nhưng thấy bác quay vào lại thôi. Mấy hôm sau chuẩn bị hành lí các thứ xong xuôi hết rồi. Tôi mang đồ nghề đầy một túi xác, còn quần áo các thứ rồi hai bác cháu bắt xe đi cửa khẩu Na Mèo Nậm Xôi nhập cảnh sang Lào. Theo địa chỉ của một người tên là i Tiêng, chúng tôi đi xe taxi vào đến một vùng khá hẻo lánh. Người Lào cũng có nhiều dân tộc nói hệ ngôn ngữ Thai Kdai như ở Việt Nam nên có phần phong tục cũng có chút quen thuộc. Đa số đã chuyển qua ở nhà gạch hết rồi, chỉ có vài nơi gần núi nên vẫn giữ lối ở nhà sàn. Đi hơn bốn tiếng ngồi xe, tôi với bác Thành xuống ở ven đường một lối mòn, lúc này trời nóng như thiêu. Quả nhiên xứ không biển này nóng đến phát sợ. Vào đường mòn nhiều cây rậm rạp thì có phần mát dịu và dễ chịu hơn. Càng đi vào trong càng thấy mát mẻ, có lẽ thầy cúng chọn những nơi vắng vẻ để ở và tịnh tâm. Nên chọn những nơi như này để lập điện thờ, mà bên này phương thức cũng khác. Nhưng hầu như họ nói được không ít thì nhiều tiếng Việt, nên tôi với bác Thành không gặp rào cản về ngôn ngữ nhiều. Nói đến đây, thì hai bác cháu đã đứng trước một ngôi nhà sàn trông khá to, bác Thành đưa mắt nhìn tôi. Rồi lấy ra một cái chuông lắc leng keng, tiếng leng keng phát ra ba hồi, rồi sau đó từ trong nhà một cô gái bước ra tôi quay sang hỏi:

- Bác ơi, ông ấy lấy vợ trẻ thế bác chắc chỉ hơn con độ vài tuổi
Bác Thành nói:

- Sao mày lại nghĩ là vợ mà không phải là con gái người ta nhỉ

- Con tưởng thầy cúng không được lấy vợ

- Thầy cúng chứ thầy chùa đâu mà không lấy vợ mày !?? chỉ nói vớ vẩn

Nói rồi hai bác cháu gật đầu chào, cô con gái nhìn chúng tôi khẽ cười. Người đâu đẹp ghê, nhìn qua thấy hơn tôi một hai tuổi gì đấy. Cái mắt sắc, mà gương mặt có nét riêng đẹp lắm, hàm răng đều như đường ray xe lửa thế kia, tôi ngây ra nhìn một. Thì có tiếng đàn ông nói vọng từ trên nhà xuống:

- Maika dẫn người lên cho bố
Cô gái tên Maika nói:

- Dạ mời ông mời cậu lên nhà ạ
Nói rồi bác Thành gật đầu đáp lễ:

- Vâng cám ơn cô
Nói rồi cả hai bác cháu lên phòng, thì đã thấy ông thầy có tên i-tiêng nằm trên một cái sập đằng sau để hai cái ngà voi cùng một bộ da báo da hổ trải làm đệm. Chứng tỏ ông ta cũng giàu có lắm, thấy bác Thành vào thầy i-tiêng ngồi dậy nói:

- Thành Mo hả cũng lâu lắm rồi chưa gặp lại mày, bố Hoan khỏe chứ

- Vâng bố cháu vẫn khỏe, người vừa rồi là ai thế chú

- Nó là con gái tao đấy, tao hiếm muộn hơn bốn mươi tuổi mới để được đứa con gái, đẻ xong thì mẹ nó cũng chết luôn. Giờ tao chỉ có cậy vào nó thôi đấy

Tôi thấy cô gái hiền lành rót nước vào cái chén to mời tôi uống cũng bác Thành. Nhà ông thầy trang hoàng một lối cổ rất kì quái, mà cảm giác như rờn rợn không ấm áp như ở bản điện quan tam. Vì bác thành nói, bên này chuộng đạo phật không chuộng thầy cúng. Vì đa phần thầy cúng bên Lào đều bị cho là người xấu, vì thầy cúng thờ ma không thờ phật. Ma hay còn gọi là Phí, thường được dân lào quan niệm là xấu, Trừ ma nhà và ma đất thì không xấu, còn lại thì đều mang ý nghĩa không tốt. Và người Lào rất ít khi muốn nhờ tới thầy cúng họ thích mời sư thầy hơn là thầy cúng. Nên ở đây lạnh là do i-tiêng cũng thờ ma, ông ta qua lời kể của ông Hoan. Thuộc vào hàng nửa chính nửa tà, có thể cứu người cũng có thể giết người. Ngày xưa hồi ông Hoan sang đây buôn gỗ, từng chạm trán với i-tiêng. Lần đó đoàn buôn của ông Hoan bị i-tiêng làm cho câm điếc không nói được. Nên ông Hoan tìm đến tận nhà để giải bùa, i-tiêng phục tài nên cả hai nhận nhau là anh em. Sau cũng có liên lạc sang chơi ít nhiều, nay i-tiêng gặp chuyện nên muốn nhờ ông Hoan sáng giúp. Vì tuổi năm nay đã ngót ngét sáu mấy tuổi rồi, nên ông Hoan không sang được, phải nhờ bác Thành sang giúp. Lúc này bác Thành mới nói:

- Chú nói cho cháu nghe sao mà đau ốm liệt giường thế này
Tôi ngồi xuống gần với cái sập ông già thầy cúng nằm, chỉ nghe ông nói giọng khá mệt mỏi;

- Vừa rồi tao đi một chuyến định là xong thì nghỉ hưu ai ngờ đổ bệnh thế này, nguyên nhân cũng là vì...

Ông i-tiêng vốn muốn nghỉ nghề thầy cúng, vì năm nay đã ngoài sáu mươi chẳng mấy mà chạm đầu bảy chục tuổi. Sức khỏe không còn lăn lộn xương gió được nữa, tiền cũng đủ dùng rồi. Chỉ có nhõi đứa con gái nên cũng mong gả cho đám nào rồi hưởng già. Nhưng con gái ông tuy đẹp, nhưng cũng không nhiều người dám hỏi. Vì con gái thầy mo thầy cúng, ai cũng sợ vì con gái trong nhà thầy mo thường có ma theo, nên không ai dám lấy. Hôm ấy có một người buôn trâu, cùng hàng lậu đến tìm ông I-tiêng đi một chuyến. Ở đây dân buôn trâu buôn hàng thường phải đi đường rừng, nên hay mơi thầy cúng đi theo để phòng chuyện bất chắc. Vì ở trong rừng của đất Lào có nhiều Phí Coong Kói lắm, nó như một loại ma gần giống cà rồng mà cũng tựa tựa ma lai ở Việt Nam. Người Lào rất sợ loại ma này, thường xuất hiện có cánh bay trong rừng, nên họ mang theo một ông thầy cúng để yên tâm. I-tiêng theo họ đi buôn, được một đàn trâu tốt lắm. Lúc về họ cho trâu gùi hàng lậu đi lẫn vào cả đàn. Lúc qua rừng có nghỉ tạm ở một quán cơm mở ra chuyên bán cho bọn lái trâu buôn hàng qua đây ăn. Quán khá rộng nằm ngay bìa rừng toàn bộ làm bằng gỗ, đường này ít có người tuần tra kiểm soát. Nên nhiêu lái buôn qua đây, mà đường rừng oto không đi đượ chỉ đi bộ mà thôi, lại lầy lội ẩm thấp chứ không khố ráo như chỗ khác.

Vừa vào quán, cả bọn buôn hàng ngồi ở bàn gọi cơm ăn, bàn bên cũng có một bọn hình như là lái buôn khác cũng ngồi cả ở đấy. Thoặt nhìn ông i-tiêng đã thấy có gì đó bất an, ông thấy một tay ăn mặc đồ đen đeo túi xách vải, hai hàng râu con kiến cùng cái lông mày dài xuống đến tận gò má. I-tiêng nói nhỏ:

- Anh em cẩn thận đó, bọn phía trước kia không tốt đẹp gì đâu nó cũng có thầy cúng đấy
Nói rồi cả bọn nhìn ra ai nấy đều cảnh giác, đàn trâu buộc ngoài bãi đóng cọc cho ăn cỏ. Hàng thì đem vào xếp trong cửa quán. Ăn uống xong xuôi cả bọn lập tức lên đường, vì tối nay phải bằng qua đoạn rừng khá nguy hiểm. Có nhiều cá sấu, vì đoạn này nước ngập đến đầu gối, lái trâu thường ngồi cưỡi trên lưng trâu để băng qua. Vì vậy phải đi cho sớm kịp đến cái nhà sàn là trạm nghỉ đặt ở giữa rừng. Trạm nghỉ này thường không của ai cả, mà nó là nhà mồ được người ta dựng lên để cho người chết ở. Nhưng khác buôn đã vào ở thì đều có thể dùng đồ đạc nấu cơm ăn uống bình thường. Miễn sao hôm sau rời khỏi thì phải trả tiền đàng hoàng, nếu không sẽ bị ma trong nhà mồ vật chết. Trong này có rất nhiều những căn nhà sàn như vậy, nên các đoàn buôn sẽ thường lựa một căn vào trú tạm qua đêm. Vì đường đi nguy hiểm quá lại nước lúc nào cũng ngập đến bắp chân lôi xuyên đêm cũng khó khắn.

Cả Đoàn đi được đến nơi cũng là lúc trời sập tối, họ dắt trâu lên bãi đất khô ráo của cái nhà sàn cho cả xuống dưới gầm. Rồi sau cùng lên cả trên nhà, ông i- tiêng chắp tay khấn:

- Phí ở trong nhà cho anh em tôi ngủ nhờ một tối, tiền trọ sẽ trả. Xin mượn nồi nấu nước, củi lửa ăn đường xin lo chu tất.

Khấn dứt câu đột nhiên cánh cửa gỗ mở ra, lúc này ông I-tiêng mới nói:

- Anh em vào được rồi